Tin tức

Co cứng cơ, khái quát chẩn đoán và điều trị

Co cứng cơ, khái quát chẩn đoán và điều trị

BVPHCNBINHDINH.COM.VN »

30/08/2018 | 10:09

          Co cứng cơ là gì?

 Thuật ngữ co cứng thường được dùng để chỉ liệt
trung ương nhưng chính xác hơn là sự tăng kháng lực với các vận động thụ động
và thường có các dấu hiệu của tổn thương bó tháp. Co cứng cơ thường là biến
chứng của đột quỵ, chấn thương não hoặc tủy, bệnh não chu sinh, và xơ cứng rải
rác từng đám. Lý liệu pháp với chương trình kéo căng thích hợp là quan trọng
trong thời gian phục hồi chức năng sau tổn thương neuron vận động trung ương và
điều trị tiếp theo ở bệnh nhân; mục đích là ngăn chặn sự co rút của cơ và khớp,
điều chỉnh sự co cứng.

Sơ lược các phương pháp điều trị

Điều trị thuốc cũng quan
trọng nhưng điều trị cũng có thể làm tăng triệu chứng liệt vận động vì sự tăng
trương lực cơ duỗi có tác dụng hỗ trợ cho chi liệt ở các bệnh nhân. Dantrolence
làm yếu cơ co cứng do ảnh hưởng đến vai trò của calci. Tránh dùng thuốc này ở
những bệnh nhân có chức năng hô hấp kém hoặc bệnh cơ tim nặng. Liều điều trị
khởi đầu là 25 mg ngày 1 lần sau đó cứ 3 ngày tăng liều lên 25 mg tùy theo sự
dung nạp thuốc, tối đa là 100mg ngày 4 lần. Tác dụng phụ là ỉa chảy, buồn nôn,
yếu chi, rối loạn chức năng gan (có thể gây tử vong, đặc biệt ở phụ nữ trên 35
tuổi), u ám, chóng mặt, và ảo giác.

Baclofen là thuốc có tác
dụng điều trị các co cứng có nguồn gốc tùy và đau do co cứng cơ bắp (hoặc cơ
duỗi). Liều tối đa 80 mg/ngày; liều bắt đầu điều trị là 5 mg hoặc 10 mg, ngày 2
lần. Các tác dụng phụ gồm rối loạn dạ dày ruột, mệt nhọc, mệt mỏi, an thần, bồn
chồn, lú lẫn và ảo giác. Diazepam có thể cải thiện tình trạng co cứng do tác
dụng lên neuron trung gian ở tủy và có lẽ tác dụng lên cả các trung tâm trên
tủy, nhưng liều điều trị thường dung nạp kém và khác nhau ở từng cá nhân.
Tizanidin, thuốc đồng vận Anpha-2 tiết adrenalin cũng có hiệu quả như các thuốc
ở trên, nhưng có lẽ dung nạp tốt hơn. Liều hàng ngày  tăng dần, thường là tới 8 mg, ngày 3 lần. Tác
dụng phụ là an thần, mệt mỏi, hạ huyết áp, và khô miệng.

Điều trị thuốc cũng quan
trọng nhưng điều trị cũng có thể làm tăng triệu chứng liệt vận động vì sự tăng
trương lực cơ duỗi có tác dụng hỗ trợ cho chi liệt ở các bệnh nhân.

Phong bế điểm vận động
bằng tiêm vào trong bao phenol vào cơ được sử dụng để làm giảm co cứng chọn lọc
ở một vài cơ quan quan trọng và có thể phục hồi chức năng ở bệnh nhân bệnh tủy
một phần. Tiêm độc tố botulinum vào trong cơ có thể có tác dụng. Tiêm vào trong
bao phenol hoặc cồn tuyệt đối có thể có tác dụng ở các trường hợp nặng nhưng
tác dụng chọn lọc lớn hơn có thể đạt được nếu phong bế rễ hoặc dây thần kinh
ngoại biên. Phương pháp này không được tiến hành cho tới khi hội chứng co cứng
cơ biểu hiện đầy đủ, ví dụ sau khoảng 1 năm hoặc hơn, và chỉ khi điều trị thuốc
kéo dài không có tác dụng hoặc bệnh nhân có nguy cơ đáng kể.

Một số loại phẫu thuật,
ví dụ như cắt gân khép hoặc gân gót, có thể có tác dụng. Phẫu thuật cắt cắt dây
thần kinh cũng có thể làm cho bệnh nhân cử động dễ hơn. Ví dụ cắt dây bịt có
tác dụng ở bệnh nhân có cơ khép gây ảnh hưởng đi vệ sinh và dáng đi: phẫu thuật
cắt rễ sau của dây thần kinh tủy sống làm giảm co cứng cơ nhưng tác dụng này có
thể ngắn, trong khi đó cắt rễ trước có thể làm yếu vĩnh viễn cơ mà nó chi phối.
Co cứng cơ có thể nặng hơn do loát tì đè, nhiễm khuẩn tiết niệu và nhiễm khuẩn
khác và các kích thích nhận cảm đâu.

1. Các kiểu co cứng chi dưới thường gặp

 

Hình
1. Co cứng cơ khớp gối

 

 

Hình
2. Co cứng cơ khép đùi

Các mẫu co cứng thường gặp ở chi dưới và lợi ích của điều trị 

Mẫu co
cứng

Cơ liên
quan

Lợi ích
điều trị

Co
cứng và co thắt các cơ khép háng

Các
cơ khép háng

Giảm
dáng đi “cắt kéo” do co thắt cơ khép

Tạo
thuận cho chăm sóc vùng hậu môn sinh dục và đặt ống thông tiểu

Giao
hợp dễ dàng hơn

Gấp
háng và gối


thắt lưng chậu, nhóm cơ gấp gối (cơ lược, cơ bán mạc, cơ bán gân, cơ nhị đầu
đùi)

Cải
thiện dáng đi và tốc độ đi, phòng ngừa co thắt gấp và cải thiện tư thế ngồi
trên xe lăn

Rung
giật gối


tứ đầu đùi

Giảm
đau, phòng ngừa các cơn co thắt cơ.

Bàn
chân gấp lòng và nghiêng trong


sinh đôi, cơ dép, cơ chày trước và cơ chày sau.


gấp dài ngón cái, cơ gấp dài ngón chân.


duỗi dài ngón cái.

Điều
chỉnh gấp mặt lòng quá mức, cho phép chạm gót chân khi đi và sửa chữa nghiêng
trong bàn chân tạo thuận cho đi nẹp.

Phòng
ngừa ngón chân quặp xuống.

Cho
phép đi giày dép dễ dàng.

 

2. Các kiểu co cứng chi trên thường gặp

Hình 3. Các kiểu co cứng chi trên thường gặp

 

Các mẫu co cứng thường gặp ở chi trên và lợi ích của điều trị

Mẫu co
cứng

Cơ liên
quan

Lợi ích
điều trị

Khớp
vai khép và xoay trong


ngực to, cơ tròn bé, cơ tròn to, cơ trên vai (Subscapularis)

Cải
thiện tư thế ngồi và mặc áo

Giải
phóng tay có thể cải thiện thăng bằng và sự cân đối của dáng đi.

Gấp
khuỷu


nhị đầu, cơ cánh tay trước, cơ cánh tay quay

Giải
phóng khuỷu có thể cải thiện động tác với tay và cho phép kiểm soát một xe
lăn điện.

Gấp
cổ tay và bàn tay nắm chặt


gấp cổ tay trụ và cơ gấp cổ tay quay, cơ gấp chung nông và gấp chung sâu ngón
tay, cơ gấp dài ngón cái

Thực
hiện các động tác tinh vi tốt hơn, duy trì vệ sinh lau rửa gan bàn tay.

Ngón
cái khép vào gan tay, co cứng các cơ gian cốt


đối chiếu, cơ khép và cơ gấp ngắn ngón cái, các cơ giun và các cơ gian cốt

Cải
thiện động tác cầm nắm

 

                                                                                                (Tổng hợp Nguồn Internet)

 

Lên đầu trang   Trở lại  
 
Thông tin y học
Kỹ thuật tiêm Botulinum toxine A: Hy vọng của bệnh nhân co cứng cơ – 06/10/2018
Tiêm Botulinum A điều trị co cứng cơ cho bệnh nhân tổn thương thần kinh trung ương, cơ hội tiếp cận kỹ thuật mới về phục hồi chức năng của người bệnh trên địa bàn tỉnh – 27/09/2018
Co cứng cơ, khái quát chẩn đoán và điều trị – 30/08/2018
Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Định tiếp nhận chuyển giao kỹ thuật tiêm Botulinum toxine nhóm A vào điểm vận động để điều trị co cứng cơ từ Bệnh viện ĐD&PHCN; Trung ương. – 27/08/2018
Bệnh lý Viêm chu vai – 18/06/2018
Vận động trị liệu trong điều trị thoái hóa khớp – 26/04/2018
Liệt dây thần kinh trụ, liệt dây thần kinh quay cách nhận biết và phương pháp điều trị. – 21/04/2018
Điều trị thoái hóa cột sống cổ không dùng thuốc – 19/04/2018
Điều trị đau thắt lưng không dùng thuốc – 06/04/2018
Hiệu quả của Siêu âm trị liệu tại Bệnh viện PHCN tỉnh Bình Định – 23/02/2018
Phương pháp điều trị bằng cấy chỉ tại Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh Bình Định – 30/11/2017
Phục hồi chức năng trong bệnh lý thoái hóa khớp. – 25/10/2017
Đợt điều trị giải độc và phục hồi chức năng đầu tiên cho nạn nhân phơi nhiễm chất độc hóa học tỉnh Bình Định – 08/06/2017
Qui trình giải độc và phục hồi chức năng cho nạn nhân tại Bệnh viện PHCN tỉnh Bình Định – 22/05/2017
Bệnh viện Phục hồi chức năng triển khai kỹ thuật mới Thủy trị liệu và Xông hơi ướt. – 19/03/2017
Tăng cường hợp tác đáp ứng yêu cầu Khám chữa bệnh và Phục hồi chức năng của nhân dân – 10/06/2016
Dụng cụ trợ giúp với người khuyết tật – 04/04/2016
Tài liệu Hướng dẫn phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng – 03/12/2015
Ứng dụng “Chương trình tập Williams” để điều trị cho bệnh nhân đau thắt lưng mãn tính. – 15/09/2015
Giá trị các yếu tố vi lượng trong nước khoáng nóng – 15/09/2015
Bài viết đã được đăng ký bản quyền (DMCA). Nếu bạn đọc copy nội dung hãy để lại link về bài gốc hoặc ghi rõ nguồn bvphcnbinhdinh.com.vn như một sự tri ân với tác giả.
Copyright © 2022 - 2024 | bvphcnbinhdinh.com.vn | All Rights Reserved. DMCA.com Protection Status